Fokdoel 2020, hoe staan we ervoor?
NTS afdeling Zuid-Holland en Utrecht combineert haar voorjaarsledenvergadering altijd met een bedrijfsbezoek aan één van haar leden. Zaterdag 8 februari zijn we op bezoek geweest bij de familie van Leeuwen in Hoogmade. Na melkkoeien en vleesvee werd er overgeschakeld naar schapen. Zwoegerziekte zorgde ervoor dat deze eerste kudde weer snel de deur uitging. Hierna werden er zwoegervrije Texelaars gekocht bij Arjan Bossen en Ad Klaver. De huidige imponerende kudde van ruim 100 schapen is hieruit voortgekomen. De dieren zijn vooral gefokt op ontwikkeling en vruchtbaarheid.
Toen de koffie op was en het bedrijf en de dieren uitgebreid bekeken waren is er onder leiding van Martin Dam, voorzitter van de foktechnische commissie, een inleiding verzorgd met als titel Fokdoel 2020, hoe staan we ervoor? Komt het in 2014 gepresenteerde NTS fokdoel dichterbij?
Punt 1 in het fokdoel is: een duurzame Texelaar werpt 2 lammeren en brengt deze groot. De gemiddelde worpgrootte in 2019 is inmiddels 1.92 lam per worp waarvan er 1.77 lam wordt groot gebracht. In de groep blijken de meeste mensen ongeveer op de hoogte te zijn van de worpgrootte van hun dieren. Echter zijn er ook nog best veel die niet op de hoogte zijn van het percentage lammeren dat uitvalt. Het gaat dus de goede kant op maar we zijn er nog niet.
Punt 2 een duurzame Texelaar brengt minimaal 5 jaar achtereen 2 lammeren. Landelijk betreft dit slechts 2.5 % van de ooien. De groep geeft aan dat het hier lastig sturen is. Er komt veel geluk bij kijken. Je kunt het geluk wel helpen door optimale omstandigheden en preventie / weerstand tegen dierziekten. Misschien biedt selectie m.b.v. genomics hier mogelijkheden.
Punt 3 de lammeren van een duurzame Texelaar groeien 300 gram per dag. In de groep zijn verschillende mensen die hun dieren regelmatig wegen. Maar enkelen weten wat de gemiddelde groei per dag is van hun lammeren. Lammeren die 300 gram per dag groeien zijn er wel maar de mensen die wegen weten dat dit er niet heel veel zijn. Ook wordt er gesproken over de groei op (alleen) voldoende gras. De droge jaren 2018 en 2019 hebben geleerd dat dit ook niet vanzelfsprekend is.
Punt 4 de duurzame Texelaar wordt uiteindelijk met A voor Algemeen Voorkomen ingeschreven. Elke aanwezige weet of er A ooien op zijn bedrijf aanwezig zijn. De exterieurbeoordeling leeft dus duidelijk onder de aanwezigen.
Samenvattend kunnen we zeggen dat het Fokdoel 2020 haalbaar is, alleen niet in 2020. Ook leggen fokkers heel duidelijk hun eigen prioriteiten. Het blijft van belang om betrouwbare gegevens te verzamelen. Registratie worpgrootte, geboorte gewicht en geboorte verloop zijn essentieel. Daarnaast is wegen heel belangrijk. Het geeft inzicht in de groei. Willen we dieren die oud kunnen worden geef dan de reden van uitval door in NSFO-online, zodat er via fokkerij aan gewerkt kan worden de uitval redenen te beperken. Om dieren gezond oud te laten worden is exterieur beoordelen met lineair scoren belangrijk. Het dier moet in balans zijn. Een aanbeveling is ook om te fokken op wormweerstand. Sommige leden zijn hier al mee bezig. Het biedt kansen tegen de toenemende resistentie van maagdarm wormen voor de bestaande ontworming middelen. Verder is het advies, zorg dat je op de hoogte bent van de cijfers op je eigen bedrijf, vergelijk met collega’s en weet waar de verbeterpunten liggen, dan komt het fokdoel dichterbij. De snelheid van de vooruitgang is afhankelijk van de keuze die je als fokker maakt.